Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), 8 Mart Bayanlar Günü’nde düzenlenen “Kadın Kalbi Değerlidir- 2022’de Bayan Kalp Hastalıklarına Bakış” bahisli çevrimiçi basın toplantısında, kalp damar hastalıkları görülme oranının bayanlarda giderek arttığına işaret etti. Obezite ve sigara üzere risk faktörlerine karşı ikazda bulunan TKD, kalp-damar hastalıklarının her yıl dünyada yaklaşık 17 milyon kişinin vefatına yol açtığına bir öteki deyişle tüm ölümlerin üçte birinin hipertansiyon komplikasyonlarına bağlı olduğuna dikkat çekti.
YAPTIĞI tesirli farkındalık çalışmalarıyla bugüne dek birçok kıymetli projeyi hayata geçiren Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde de özel bir aktifliğe imza attı. Doç. Dr. Ayça Boyacı, Prof. Dr. Saide Aytekin, Prof. Dr. İrem Dinçer ve Prof. Dr. Nurgül Keser’in iştirakiyle gerçekleşen “Kadın Kalbi Kıymetlidir – 2022’de Bayan Kalp Hastalıklarına Bakış” bahisli çevrimiçi basın toplantısında, bayanlarda kalp ve damar hastalıklarına ait çok çarpıcı bilgiler paylaşıldı.
TKD tarafından toplantıda paylaşılan bilgilere nazaran kalp-damar hastalıkları, her yıl yaklaşık 17 milyon kişinin vefatına neden oluyor yani tüm ölümlerin üçte biri hipertansiyon komplikasyonlarına bağlı.
Yine TKD tarafından paylaşılan bilgilere nazaran, 45 yaş altı bayanlarda hipertansiyon görülme sıklığı erkeklerden daha az olmakla birlikte; 55 yaş üstünde cinsiyet hormonlarının gözetici tesirinin ortadan kalkması ve yaşa bağlı olarak, bayanlarda hipertansiyon görülme sıklığı da artıyor.
Kadınlarda genç yaşlarda kalp krizinden vefat riski, erkeklerden iki kat fazla
Toplantıda kalp damar hastalıklarının tüm dünyada en sık vefat nedenlerinden biri olduğunun altını çizen Prof. Dr. Saide Aytekin şu bilgileri verdi: “Ülkemizde de birinci vefat nedeni, kalp ve deveran sistemi hastalıkları olup, resmi istatistiklere nazaran; bayanların yüzde 43,9’u, erkeklerin yüzde 36.4’ü bu nedenle hayatını kaybetmektedir. Bayanlarda 2019 kalp damar hastalığından mevt sayılarına baktığımızda 79 bin 788 üzere çarpıcı bir sayıya ulaşılmaktadır. Meğer sadece 4 bin 207 bayan göğüs kanserinden ölmüştür. Bu sayılar durumun ciddiyeti hakkında bilgi vermektedir. Bayanlarda kalp ve damar hastalıklarının en sık görüldüğü Avrupa ülkelerinden birisi Türkiye’dir. Bilhassa göğüs kanseri bayanlarda en korkutan hastalık olmakla birlikte, her üç bayandan biri kalp damar hastalığından ölürken, fakat 30 bayandan biri göğüs kanserinden ölmektedir. Bayanlarda genç yaşlarda bile kalp krizinden vefat riski, erkeklerden iki kat fazladır. Bayan erkek farkı 60 yaş üzerinde ortadan kalkmakta, kalp ve damar hastalıkları riski birebir oranlarda görülmeye başlamaktadır. Risk faktörlerinin değeri çok büyüktür. Bu nedenle bayanlarda kalp hastalıkları ile ilgili farkındalığın artması gereklidir.”
İleri yaştaki bayan hastalarda hipertansiyon yükü erkeklerden daha fazla
Toplantıda konuşan TKD Bayan ve Kalp Sıhhati Alt Heyeti Başkanı Doç. Dr. A. Ayça Boyacı ise kalp hastalıklarında sigara ve tütün üzere önemlirisk faktörlerine dikkat çekti: “Sigara içimi bayanlarda erkeklerden az olmakla birlikte giderek artmaktadır. Sigara içen bayanlarda kalp krizi görülme oranı içmeyenlere nazaran 6 kat fazladır. Erkeklerde ise bu fark 3 kat olarak gözlemleniyor. Sigara içen bayanlarda da ani kardiyak mevt, içmeyenlere nazaran yüzde 9 daha fazladır ve yüzde 75’i akut tromboza bağlıdır. Bayanlarda pasif içicilik de koroner kalp hastalığı riskini 1.2-1.3 kat artırmaktadır. Sigara dışında hipertansiyon da bayanlarda kalp-damar hastalıkları açısından kıymetli bir risk faktörüdür. Hipertansiyon yükü bilhassa ileri yaştaki bayan hastalarda erkeklerden daha fazladır ve bu nedenle kalp-damar hastalıkları ve inme bayanlarda daha sık görülmektedir. Ayrıyeten obezite sıklığı, erkeklerin yaklaşık iki katıdır. Yüksek kolesterol, şeker hastalığı sıklığı erkeklerden fazladır. Bayanlarda hipertansiyon ile bağlı kalp-damar hastalıklarından vefat erkeklerden daha sık görülmesine karşın risk kıymetlendirilmesi erkeklerden daha az yapılmaktadır. Bayanlarda hipertansiyonun denetimi ve faal tedavisi için uygun ömür şekli değişiklikleri, bilhassa kilo verilmesi ve diyette tuzun azaltılması, kâfi potasyum alımı, uygun ve kâfi ilaç tedavisi uzun devirde gelişebilecek koroner kalp hastalığı, inme ve kalp yetersizliği üzere komplikasyonlarının sıklığını azaltacaktır.”
Obezite, kalp damar hastalığı riskini artırıyor
Kalp hastalıklarının artışında obezitenin de değerli bir faktör olduğunu belirten Prof. Dr. İrem Dinçer ise toplantıda şöyle konuştu: “Tüm dünyada ölümlerin en sık nedeni damar hastalığına bağlı gelişen kalp krizi yahut inme üzere hastalıklardır. Günümüzde toplumun yaşlanması ve hareketsiz ömür biçimi, sıhhatsiz beslenme ile kalp hastalıklarının artmasına yol açıyor. Hayat üslubundaki bu değişiklik, obezite sorununu beraberinde getiriyor. Obezite kanda yağlanmaya yol açarken, bununla birlikte oluşan tansiyon yüksekliği, kan şekerinde yükselme, damar hastalığını artıran ögeler olarak ortaya çıkıyor. Bel etrafının artışı ile yaşanan metabolik değişiklikler metabolik sendrom olarak isimlendirilmektedir ve çok yaygın bir sıhhat sorunudur. Epidemiyolojik çalışmalar, Türkiye’deki erişkinlerde de metabolik sendrom sıklığının çok yüksek ve giderek artma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Türkiye’de 20 yaş üzeri bayanların yüzde 48’inde, erkeklerin ise yüzde 17’sinde abdominal obezite görülmektedir. Obezitenin neden olduğu metabolik bozukluklar kalp damar hastalığı riskini artırmakla birlikte; birebir vakitte teneffüs zahmeti, bacak ve kalça eklemlerinde sorunlara neden olmaktadır. Bu nedenle obezitenin, kendi başına bir hastalık olduğunu ve bütün organlarımızı etkilediğini kabul etmeli, hayat biçimimizi buna nazaran değiştirmeliyiz. Sistemli antrenman ve beslenme alışkanlığımızda kalıcı değişiklik sağlayarak kalp sıhhatimizi korumalıyız.”
Kadınların kalp hastalıkları konusunda bilinçlendirilmesi gerekir
Basın toplantısında konuşan TKD Dijital Sıhhat Proje Kümesi Başkanı Prof. Dr. Nurgül Keser de sıhhat okuryazarlığının kıymetine işaret etti: “Dünyada olduğu üzere ülkemizde de bayanlarda bir numaralı mevt sebebi kalp damar hastalıklarıdır. Tüm ölümlerde yüzde 40’lık bir oran ile birinci sırada kalp hastalıkları geliyor. Toplumumuzda kalp hastalıkları hâlâ erkeklere has bir hastalık olarak kıymetlendirilmektedir. Bu bahiste toplumun ve bilhassa bayanlarımızın daha fazla bilinçlendirilmeye gereksinimi var. Bilinçlenmenin birinci basamağını sıhhat okuryazarlığının artırılması oluşturuyor. Sağlıklı bir toplum ve sürdürülebilir bir sıhhat sistemi için sıhhat okuryazarlığının geliştirilmesi büyük değer taşır. Kalp damar hastalıkları üzere kronik hastalıklardaki artış tüm dünyada sıhhat kesiminde zarurî bir dönüşüme yol açtı. Teknolojideki gelişmeler sonucunda ortaya çıkan şahsileşen sağlıkkavramı, bireylerin kendi sıhhatlerinin sorumluluğunu üstlenmelerine ve yönetmelerine yol açtı. Sıhhat hizmetlerini düzgünleştirmek için bilgi ve irtibat teknolojilerinin kullanılması dijital sıhhat kavramını ortaya çıkardı. Sıhhat okuryazarlığı ve dijital sıhhat kavramlarının birleşmesiyle dijital sıhhat okuryazarlığı hayatımıza girdi. Ülkemizde de E-nabız, MHRS, sıhhat kurumlarının web sayfalarında verilen hizmetler, e-reçete, tele-tıp üzere çeşitli e-sağlık hizmetleri gitgide artan oranlarda kullanılmaktadır. Ümit ediyorum ki tüm bu gelişmeler toplumda ve bilhassa bayanlarımızda kendilerini tehdit eden kalp damar hastalıkları ile ilgili bir şuur artışına, kalp hastalıklarına yol açan risk faktörleriyle çabada kolaylığa ve sonuçta kalp damar hastalıklarından ölümlerde azalmaya yol açar. Lakin bunun için atılacak birinci adım tehlikenin farkında olmaktır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
